درس شانزدهم از ۳۰ درس اعتقادات
فروردین ۲۹, ۱۳۸۲درس هجدهم از ۳۰ درس اعتقادات
فروردین ۲۹, ۱۳۸۲درس هفدهم از ۳۰ درس اعتقادات
موضوع:
معرفت امام - وجه الله عین الله لسان الله ید الله و اقسام آن
تاریخ:
۱۵ صفر ۱۴۲۴ هجری قمری
۲۹ فروردین ۱۳۸۲ هجری شمسی
2003/04/18 میلادی
۱۵ صفر ۱۴۲۴ هجری قمری
۲۹ فروردین ۱۳۸۲ هجری شمسی
2003/04/18 میلادی
خلاصه این درس:
رهبران حقیقی
اَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
چهارده معصوم (عليهم السلام) به عنوان رهبران اسلام و دین حقیقی و مذهب تشیع وجه الله، یدالله، عین الله و لسان الله هستند.
معنای وجه الله و تقسیمات آن
۱- "وجه" به معنای صورت و چهره، عضوی است که با نگاه به آن میتوان صفات باطنی را تشخیص داد و آنگاه "وجه الله" بدان معنا است که هر مخلوقی به مانند وجه و چهره برای خدا است که با نگاه کردن به آن چهره بر اساس اینکه آن مخلوقی چه اندازه از صفات الهی را دارا باشد خالق خود را معرفی میکند و بدین جهت وجه الله بر سه قسم عام، خاص و خاص الخاص میباشد.
وجه الله عام
وجه الله عام شامل همه مخلوق اعم از جماد، نبات، حیوان و انسان میشود. چون در تمام مخلوقات به نوعی صفاتی از پروردگار را میتوان دید.
وجه الله خاص
وجه الله خاص شامل تنها اولیاء خدا و آنهایی که تزکیه شدهاند میگردد. از خصوصیات این افراد این است که در یک محدودهای صفات الهی را میتوان در آنها مشاهده کرد. لذا مراجع تقلید را که «آیت الله» میگویند بدین جهت است که آنها بواسطه تزکیه نفس صفات الهی را در خود ایجاد کردهاند و لذا آیت و نشانه خدا هستند و طبعا وجه الله خاص نیز میباشند.
وجه الله خاص الخاص
وجه الله خاص الخاص آن شخصیتی است که آنچنان در صفات با پروردگار یکی است که اگر کسی بخواهد خدا را بشناسد باید این شخصیت را بشناسد که این مقام فقط اختصاص به چهارده معصوم (علیهم السلام) دارد.
معنای یدالله و تقسیمات آن
۲- "ید" به معنای دست و وسیلهای است که با آن خواسته به انجام میرسد و آنگاه "یدالله" به معنای دست خدا میباشد و منظور این است که فردی برای خدا واسطه انجام خواست خدا بشود لذا یدالله بر سه قسم عام، خاص و خاص الخاص میباشد.
یدالله عام
ید الله عام آن است که هرگاه فردی یک عمل مادی را با رعایت دو شرط یعنی برای خدا و برای امر خدا انجام دهد این شخص یدالله عام است.
یدالله خاص
یدالله خاص شامل علماء و اولیاء خدا میشود که تنها به امور مادی اکتفا نمیکنند بلکه در امور معنوی و علمی واسطه بین مردم و خدای تعالی و اهل بیت (عع) هستند و دست خدا در رشد علمی و معنوی مردم میباشند.
یدالله خاص الخاص
یدالله خاص الخاص صرفا چهارده معصوم (علیهم السلام) هستند که هر چیزی که در ارتباط با مخلوق از ناحیه خدای تعالی خواسته و اراده شود از طریق آنها در عالم به انجام میرسد و به مخلوقات منتقل میگردد.
نکات مهم
۱- انسان باید به طعام معنوی و علمیاش نیز مثل طعام مادیاش بنگرد و چیزی را که رشد و فایدهای در آن نیست حتی اگر خوشمزه است به مصرف نرساند.
۲- راه بدست آوردن اذن خدای تعالی اجتهاد یا تقلید است که در این صورت اگر ندرتا اشتباهی نیز رخ دهد معفو میباشد.
۳- کتاب بحارالانوار مجموعهای است که باید در اختیار مجتهد قرار گیرد و غیر مجتهد به جهت اینکه روش استخراج حقایق از طریق روایات را نمیدانند لذا جز در مسائل اخلاقی نباید به این کتاب مراجعه کنند و ترجمه این کتاب نیز اشکال دارد.
۴- مقام نواب خاص امام زمان (ارواحنا فداه) تالی تلو معصوم است و اگر اینطور نباشد کلام آنها از حجیت ساقط میشود.
۵- افرادی مانند ابن بابویه، شیخ کلینی، علامه حلی، علامه مجلسی، شیخ حر عاملی و . . . نمونههایی از یدالله خاصند که حتی امام زمان (ارواحنا فداه) آنها را برای اموراتی مثل نیابت خاص قرار نمیدهند تا وقتشان در جهت انتقال علوم از خدای تعالی و خاندان عصمت (علیهم السلام) به مردم قرار گیرد.
معنای عین الله و تقسیمات آن
۳- "عین" به معنای چشم و وسیلهی دیدن است و "عین الله" به معنای «چشم خدا» است که هرگاه کسی نگاهش و بینشش به خاطر خدا و خواست خدا انجام گیرد او "عین الله" است. لذا عین الله بر سه قسم عام، خاص و خاص الخاص میباشد.
عین الله عام
عین الله عام برای عموم مردم میباشد و اگر نگاهی که جنبه مادی و ظاهری دارد را برای خدا و برای خواست خدا انجام دهند، عین الله به معنای عام تحقق مییابد.
عین الله خاص
عین الله خاص برای اولیاء خدا و آنانی که مراحل تزکیه را گذراندهاند و به مقام عبودیت نائل آمدهاند میباشد. این گروه نه تنها نگاه ظاهریشان برای خدا و خواست خدا است بلکه نسبت به آنچه برخورد میکنند و در اطراف آنها واقع میشود یک بینش معنوی و الهی دارند و با تفقه و درک با امور مواجه میشوند.
عین الله خاص الخاص
عین الله خاص الخاص صرفا چهارده معصوم (علیهم السلام) هستند که تمام آنچه در عالم خلقت واقع میشود را نظاره میکنند و از آن مطلع میشود و به سوی خدا برمیگردانند. البته خدای تعالی محتاج اینکه از طریق اهل بیت (علیهم السلام) کارها انجام بگیرد نیست اما چون خواسته تا امور با واسطه انجام شود تا یک نظم خاصی در عالم حکمفرما باشد لذا کارها را از طریق چهارده معصوم (علیهم السلام) به انجام میرساند.
معنای لسان الله و تقسیمات آن
۴- "لسان" به معنای زبان و وسیله گفتار و بیان است و "لسان الله" به معنای «زبان خدا» است و کسی که آنچه میگوید برای خدا و برای خواست خدا باشد او «لسان الله» است. لذا «لسان الله» بر سه قسم عام، خاص و خاص الخاص میباشد.
لسان الله عام
لسان الله عام کاری است که عموم مردم از طریق زبانشان برای خدا و به خواست خدا میتوانند انجام دهند مثل امر به معروف و نهی از منکر کردن و یا بیان نمودن گفتار و کردار اهل بیت (علیهم السلام) برای دیگران. لذا در مرحله لسان الله عام اگر شخص آنچه خدا میخواهد را نگوید و یا امر به منکر و نهی از معروف کند این فرد "لسان شیطان" است.
لسان الله خاص
لسان الله خاص برای اولیاء خدا و کسانی که به مرحله عبودیت نائل آمدهاند میباشد که آنچه بر زبان جاری میکنند فقط برای خدا و رضایت پروردگار است و مبلغین دین که به تربیت دیگران مشغولند نیز از همین گروه میباشند.
لسان الله خاص الخاص
لسان الله خاص الخاص تنها ویژه چهارده معصوم (علیهم السلام) است و در مرحله اول اختصاص به پیامبر اکرم (ص) دارد که در امور دین و معارف واسطه وحی هستند و آنگاه اختصاص به ائمه (علیهم السلام) دارد که در نشر و بیان آن معارف واسطه وحی میباشند و آنچه بر لسان آنها جاری میشود وحی یعنی ارتباط مستقیم پروردگار است.